Nhiễm khuẩn tiết niệu (NKTN) là tình trạng viêm nhiễm ở hệ thống tiết niệu, đặc trưng bởi sự gia tăng số lượng vi khuẩn và bạch cầu niệu một cách bất thường. NKTN là nhiễm khuẩn đứng thứ 3 sau các nhiễm khuẩn hô hấp và tiêu hóa ở trẻ.
- Nguyên nhân gây nhiễm khuẩn tiết niệu
Bệnh viêm đường tiết niệu chủ yếu do vi khuẩn gây ra
1.1. Nguyên nhân chính gây NKTN ở trẻ là do vi khuẩn: đứng đầu là các vi khuẩn đường ruột như e.coli, Enterococcus….
1.2. Yếu tố nguy cơ làm trẻ tăng khả năng nhiễm bệnh:
- Trẻ dưới 2 tuổi: do cơ chế miễn dịch chưa đầy đủ.
- Trẻ có bất thường hệ tiết niệu (các bệnh lý đường tiết niệu làm cho nước tiểu của trẻ không được lưu thông tốt, gây ứ đọng nước tiểu chiếm 70% các trường hợp NKTN)
- Chít hẹp bao quy đầu.
- Dị dạng đường tiết niệu bẩm sinh.
- Bàng quang thần kinh (bàng quang giãn to mất trương lực co bóp hoặc rối loạn trương lực co bóp không đẩy hết được nước tiểu ra ngoài sau mỗi lần đi tiểu).
- Ứ nước bể thận do chít hẹp khúc nối bể thận niệu quản.
- Sỏi bàng quang niệu quản.
- Trẻ mắc các bệnh gây suy giảm sức đề kháng như: nhiễm virus cúm, nhiễm trùng da, nhiễm trùng đường hô hấp, ỉa chảy có mất nước nặng.
- Sau các thủ thuật xâm lấn có đặt ống thống tiểu nhưng không đảm bảo vô khuẩn.
- Tình trạng suy dinh dưỡng kéo dài.
- Táo bón.
- Điều kiện vệ sinh kém.
- Thói quen nhịn tiểu và uống nước ít của lứa tuổi nhà trẻ.
- Triệu chứng của trẻ bị nhiễm trùng tiết niệu?
- Trẻ có các biểu hiện rối loạn tiểu tiện: đái khó, đái buốt, đái rắt, khi đi tiểu phải rặn (rặn è è đỏ cả mặt..), trẻ đái nhiều về đêm, nước tiểu có màu trắng đục (có khi trẻ đái toàn ra mủ trắng), nhiều cặn lắng đọng, mùi khai hoặc nặng mùi hơn bình thường…
- Nhiều trẻ la hét hoảng hốt khi đái. Có thể để ý thấy bàn tay của trẻ khai do trẻ luôn nắm hoặc kéo dương vật, âm hộ khi đái.
- Trẻ có thể kêu đau vùng hạ vị, vùng thắt lưng, hố thận, đau âm ỉ kèm theo sốt. Tùy tính chất , chủng vi khuẩn mắc phải mà trẻ sốt nhẹ hay sốt cao. Thường gặp là sốt cao liên tục trên 39 độ C, sốt cao rét run, liên tục
- Ba mẹ có thể nhận biết trẻ mắc nhiễm trùng đường tiểu qua một số dấu hiệu như:
- Trẻ biếng ăn, kém chơi, quấy khóc, đôi lúc rối loạn tiêu hóa (nôn, tiêu chảy)
- Màu nước tiểu đục.
Dấu hiệu của viêm đường tiết niệu ở trẻ là nước tiểu đục màu
- Biến chứng của bệnh viêm đường tiết niệu?
- Nhiễm khuẩn huyết, nhiễm trùng gây hoại tử ống thận bể thận.
- Bệnh viêm đường tiết niệu nếu để lâu cũng có thể gây ra thận ứ mủ, viêm quanh thận, viêm kẽ thận, trào ngược bàng quang niệu quản âm thầm gây ra suy thận.
- Nguy cơ suy thận mạn sau này.
- Chăm sóc trẻ bị nhiễm trùng tiết niệu
- Tùy loại vi khuẩn mắc nhiễm mà trẻ được nhập viện để tiêm kháng sinh hay chỉ cần uống thuốc theo đơn và theo dõi tại nhà. Kháng sinh toàn thân theo kinh nghiệm, chờ kết quả kháng sinh đồ.
- Một đợt điều trị sẽ kéo dài trung bình từ 10 đến 15 ngày và được xét nghiệm nuôi cấy vi khuẩn cuối mỗi đợt.
- Cho trẻ uống nhiều nước, ăn uống đầy đủ các chất dinh dưỡng, vitamin để nâng cao sức đề kháng cho trẻ.
- Hướng dẫn trẻ cách đị vệ sinh sạch sẽ và đúng cách.
- Phòng bệnh nhiễm khuẩn tiết niệu
- Cha mẹ trẻ phải luôn quan tâm đến việc vệ sinh và những sinh hoạt thường ngày của trẻ, không nên phó thác cho ông bà cũng như thầy cô giáo.
- Với trẻ nhỏ cần lau khô và thay tã cho trẻ ngay sau khi đi vệ sinh, cần xem có cặn trắng ở bỉm không mỗi khi thay bỉm.
- Khuyến khích trẻ đi vệ sinh ngay khi mắc tiểu, không nên nhịn tiểu hay nhịn uống nước
- Với trẻ gái: cha mẹ nên vệ sinh từ trước ra sau để tránh vi khuẩn vào lỗ tiểu gây nhiễm trùng ngược dòng.
- Với trẻ trai: quan sát trẻ đi tiểu nếu thấy phồng bao quy đầu hoặc tia tiểu nhỏ cần cho trẻ khám ngay vì có thể do dài hoặc hẹp bao quy đầu.
- Cần cho trẻ uống đủ nước hàng ngày, ăn uống đảm bảo vệ sinh với các loại rau củ quả để tăng lượng nước làm cho hệ bài tiết nước tiểu của trẻ được tốt hơn.
- Khi phát hiện trẻ có các bất thường về giải phẫu hệ tiết niệu cần đến khám để phẫu thuật sớm trả lại chức năng sinh lý
Điều dưỡng Nguyễn Thu Hường– Khoa Nội nhi tổng hợp
 |
BỆNH VIỆN SẢN – NHI BẮC NINH |
Add: Đường Huyền Quang, Phường Võ Cường, TP. Bắc Ninh, Bắc Ninh
Email: syt@bacninh.gov.vn
Hotline: 1900 588 827
Website: http://benhviensannhibacninh.vn