Rối loạn tiêu hóa là căn bệnh thường gặp ở trẻ nhỏ mỗi dịp Tết đến. Ngày Tết các bé được ăn uống thoải mái hơn, với rất nhiều đồ ăn giàu chất đạm, chất béo, bột đường như: bánh mứt, kẹo ngọt, socola, bánh chưng, bánh dày, xúc xích, lạp xưởng, thịt bò, thịt gà, xôi…và các loại thức uống có gas. Chế độ ăn uống không hợp lý, giờ giấc ngủ nghỉ thất thường rất dễ khiến bé bị rối loạn tiêu hóa.
Những dấu hiệu của rối loạn tiêu hóa:
Biểu hiện của rối loạn tiêu hóa ở trẻ rất đa dạng, phụ thuộc vào lứa tuổi và nguyên nhân gây bệnh. Trẻ nhỏ có thể biểu hiện bằng quấy khóc, biếng ăn, nôn trớ, chướng bụng, tiêu chảy. Trẻ lớn có thể than đau bụng, đầy hơi, khó tiêu, nôn ói, táo bón hay tiêu chảy.
- Đau bụng: Đau không liên tục, thường liên quan đến bữa ăn, có thể khởi phát với một loại thức ăn nhất định như sữa, thức ăn nhiều chất béo… Vị trí đau thường ở vùng thượng vị hoặc quanh rốn. Trẻ nhỏ chưa biết nói thường biểu hiện bằng quấy khóc, đôi khi bỏ ăn.
- Chán ăn: Trẻ ăn ít hoặc không chịu ăn. Mỗi cữ ăn hay cữ bú thường kéo dài hơn so với bình thường.
- Chướng bụng: Bụng trẻ căng hơn bình thường, nhất là tại vùng thượng vị. Khi gõ vào thành bụng nghe tiếng vang. Triệu chứng đầy bụng và chướng bụng là do thức ăn chậm di chuyển trong ống tiêu hóa.
- Buồn nôn và nôn ói: Trẻ có cảm giác buồn nôn khi đang ăn hoặc sau khi ăn một thời gian ngắn. Chất ói thường là thức ăn còn nguyên hoặc thức ăn chưa tiêu hóa hết. lễ tết đặc
- Tiêu chảy: Tiêu chảy là khi trẻ đi tiêu phân lỏng từ 3 lần trở lên trong một ngày. Tiêu chảy cấp thường hết sau 5-7 ngày. Một số trường hợp trẻ bị tiêu chảy kéo dài. Tiêu chảy có thể dẫn đến mất nước và tử vong. Các trường hợp này cần đến khám tại các cơ sở y tế.
Cách chăm sóc và phòng ngừa rối loạn tiêu hóa cho trẻ:
Để tránh cho trẻ bị rối loạn tiêu hóa trong dịp Tết, các bậc phụ huynh phải chú ý:
- Duy trì chế độ ăn của trẻ gần với ngày thường.
- Thức ăn nên chế biến đơn giản, không quá cầu kỳ, không nên cho nhiều gia vị và phải phù hợp với khẩu vị của trẻ.
- Phải kiểm soát khẩu phần ăn của trẻ để tránh lạm dụng các thực phẩm ngày Tết, đặc biệt là bánh kẹo, nước ngọt, đồ ăn nhiều chất béo.
- Thực phẩm chế biến cho trẻ phải đảm bảo an toàn vệ sinh, bởi một trong những nguyên nhân chủ yếu gây rối loạn tiêu hóa là không đảm bảo vệ sinh trong quá trình lựa chọn thực phẩm, chế biến và sinh hoạt.
- Đối với trẻ còn đang bú mẹ phải duy trì tối đa nguồn sữa mẹ giúp trẻ có sức đề kháng tốt hơn với các bệnh tật.
- Bữa ăn của con phải đảm bảo đủ 4 nhóm chất: chất đạm, chất bột đường, chất béo và các loại vitamin, khoáng chất. Vì lúc này cơ thể trẻ rất yếu do việc tiêu hóa và hấp thu dinh dưỡng kém, hơn nữa trẻ lại ăn kém, nhưng nên chọn những thực phẩm dễ tiêu hóa.
- Trẻ nhỏ hay bị nôn trớ khi bị rối loạn tiêu hóa, nên tuyệt đối không ép con ăn nhiều, mà cho ăn từng ít một, chia thành nhiều bữa nhỏ.
- Nếu trẻ bị tiêu chảy thì việc đầu tiên các mẹ nên làm là bù nước cho trẻ bằng nước điện giải, nước trái cây. Các món ăn có đủ chất nhưng dễ tiêu hóa như: cháo thịt nạc xay, cháo bí ngô thịt nạc, cháo cà rốt xay thịt nạc… và các loại trái cây như chuối, hồng xiêm, đu đủ… Không nên cho con ăn các loại bánh kẹo nhiều đường và các loại sữa có đường lactose.
- Với trẻ bị táo bón, nên tăng cường bổ sung các loại rau xanh và trái cây giàu chất xơ, nhưng lưu ý ray nên xay nhỏ và không nên ăn những loại rau già, nhiều chất xơ cứng gây cọ xát thành ruột.
Rối loạn tiêu hóa kéo dài thì sẽ khiến trẻ hay quấy khóc, ốm, sốt, chậm lớn, suy dinh dưỡng, ảnh hưởng đến cân nặng và chiều cao khiến không khí gia đình trở nên ảm đạm. Các bậc phụ huynh hãy trang bị kiến thức và có ý thức đề phòng để bảo vệ sức khỏe cho con được tốt nhất nhé!
Bác sỹ Vũ Thị Thanh Hiếu – Phòng Kế hoạch tổng hợp