Nhiều cha mẹ chủ quan khi con bị nói ngọng vì nghĩ lớn lên trẻ khắc tự sửa. Tuy nhiên, nếu không tìm nguyên nhân để chữa nói ngọng ngay từ nhỏ, càng để lâu càng khiến trẻ học hành sa sút.
Nói ngọng là gì?
Nói ngọng là hiện tượng ngôn ngữ bị rối loạn. Ngôn ngữ của trẻ hình thành dựa trên cơ sở các phản xạ có điều kiện. Ngôn ngữ được hình thành từ những tác động của các yếu tố môi trường bên ngoài kích thích vào thính giác. Nói ngọng gặp phổ biến ở trẻ nhỏ, nhiều người lớn cũng bị mắc chứng này.
Có thể có vì nhiều nguyên nhân khác nhau mà dẫn đến tình trạng rối loạn ngôn ngữ ở trẻ, đặc biệt là nói ngọng.
Vì sao trẻ nói ngọng?
Có nhiều nguyên nhân dẫn đến tình trạng rối loạn ngôn ngữ ở trẻ nhỏ.
– Nguyên nhân bẩm sinh. Do cấu tạo của đường phát âm bị dị dạng, lưỡi ngắn, đầy lưỡi hay các bệnh lý bẩm sinh như: sứt môi, hở hàm ếch, chẻ vòm…khiến trẻ nói ngọng.
– Sức nghe kém. Có thể do cấu tạo của thính giác khiến trẻ nghe kém khiến trẻ không đủ vốn từ để sử dụng hoặc sử dụng sai lệch do nghe sai.
– Cấu tạo của các bộ phận như lưỡi, lưỡi gà, hàm, môi, răng,… còn chưa được hoàn thiện. Vì vậy khi trẻ tập nói, hầu như sẽ bị nói ngọng, phát âm không rõ ràng, phát âm sai. Những biểu hiện này sẽ dần mất đi khi trẻ lớn lên bởi những cơ quan này đã được hoàn thiện hơn.
– Rối loạn hành vi cũng là một trong những nguyên nhân dẫn đến rối loạn âm thanh.
– Ảnh hưởng bởi thói quen sử dụng ngôn ngữ ở người lớn. Nếu người lớn phát âm không chuẩn, nói ngọng thì trẻ cũng dễ bị sai theo
Cách chữa ngọng cho trẻ
Trẻ nhỏ trong độ tuổi từ 2 – 4 tuổi nói ngọng là hoàn toàn bình thường nhưng nếu quá 4 tuổi mà bé vẫn chưa sửa được hiện tượng nói ngọng thì cha mẹ cần xem bé có bất thường gì không, tìm hiểu nguyên nhân và tìm cách chữa nói ngọng cho trẻ.
Cách chữa nói ngọng cho trẻ sẽ phụ thuộc vào nguyên nhân, chính vì vậy quan trọng nhất khi chữa nói ngọng cho trẻ là tìm ra lý do gây ra tình trạng này. Trẻ nghe kém, phát âm có vấn đề hay bất thường ở tai mũi họng, hoặc gia đình có người nói ngọng, do xem TV quá nhiều,…
Tuỳ vào tình trạng nói ngọng của trẻ bác sĩ sẽ cho bé tập các bài tập trị liệu ngôn ngữ chuyên sâu khác nhau, phù hợp với bé. Sử dụng phương pháp này sẽ giúp trẻ thay đổi cách cấu âm, cách sử dụng lưỡi, từ đó nói rõ và chuẩn xác hơn.
Những trường hợp nói ngọng do bệnh lý bẩm sinh, cần can thiệp sớm các biện pháp giúp trẻ cải thiện khả năng nói của mình. Nếu không được can thiệp kịp thời sẽ dẫn đến những hạn chế trong bày tỏ quan điểm, cảm xúc, khiến trẻ có những hành vi không phù hợp như chán nản, dễ nổi nóng, gây hấn, căng thẳng, mất tự tin, ngại giao tiếp.
Có thể chữa nói ngọng cho trẻ ở nhà, phụ huynh cần kiên trì. Cần lưu ý khi chữa nói ngọng cho trẻ:
- Giữ cho bé một tinh thần thoải mái, không gây căng thẳng, gây áp lực cho bé.
- Từ từ hướng dẫn bé cách đặt lưỡi, cách lấy hơi, làm mẫu cho bé để bé có thể học theo.
- Chú ý cách phát âm của bản thân cũng như các thành viên khác trong gia đình, hạn chế cho trẻ tiếp xúc với những người nói ngọng.
- Tạo cho trẻ môi trường rộng như ở công viên nơi có đông người, cho bé tham gia các hoạt động giúp trẻ tăng khả năng giao tiếp với mọi người.
- Khi nói chuyện hay hát cho bé nghe phải dùng từ thật chuẩn và thường xuyên, bé sẽ bắt chước được theo những gì bạn nói, hát.
- Với những từ bé bị nói ngọng, bạn cần ghi nhớ lại và nhắc lại nhiều lần sao cho chuẩn, cho bé nhắc lại lời bạn nói.
- Khi trẻ bị nói ngọng bạn không nên nhại lại câu nói ngọng đó, điều đó sẽ khiến bé không ý thức được rằng bé đã phát âm sai, đồng thời khiến cho việc nói ngọng của bé nặng hơn.
Nói ngọng là vấn đề gặp khá phổ biến ở trẻ nhỏ trong giai đoạn trẻ tập nói, với những trường hợp trẻ nói ngọng do các yếu tố môi trường tác động hoàn toàn có thể chữa nói ngọng cho trẻ tại nhà. Tuy nhiên, nếu các phương pháp thông thường không đem lại hiệu quả cần cần cho trẻ đi thăm khám ở các cơ sở y tế.
Nếu có thắc mắc cần được tư vấn mời Quý phụ huynh liên hệ theo các cách sau để được hỗ trợ: Phòng Khám Tâm bệnh, Khoa Nội Nhi tổng hợp, tầng 6 bệnh viện Sản Nhi Bắc Ninh.
ĐD Nguyễn Thị Thu Thủy Khoa Nội Nhi tổng hợp.
——————————————————————————————–
 |
BỆNH VIỆN SẢN – NHI BẮC NINH |
Add: Đường Huyền Quang, Phường Võ Cường, TP. Bắc Ninh, Bắc Ninh
Email: bvsn.syt@bacninh.gov.vn
☎ Hotline: 1900 588 827
Website: http://benhviensannhibacninh.vn
Fanpage: https://www.facebook.com/benhviensannhitinhbacninh